mga habi, mga kwento, mga alamat at iba pa

ANG PINAGMULAN NG DAIGDIG (SI MALAKAS AT SI MAGANDA) Noong unang panahon, walang lupa sa ating daigdig. Ang mayroon lamang ay ang malawak na Karagatan at Langit. Walang humpay naman na naglalagalag sa daigdig ang isang Ibong mandaragit, na tila isang lawin. Isang araw, napagod ang Ibon sa paglipad, ngunit wala siyang matahanang lupa. Kaya, pinagaspas ng Ibon ang kanyang pakpak at umihip ang malaunos na hangin sa Karagatan. Nayanig ang malawak na Karagatan na nagluwal ng daan-daang daluyong na abot-langit. Nagpaulan naman ang Langit ng mga isla upang mapanatag ang Karagatan. Nang pumayapa na ang karagatan, inutusan ng langit ang ibon na manahan sa isang isla at huwag na muli silang gagambalain. Sa panahon ding iyon, ikinasal ang Hanging Amihan sa Hanging Habagat. Ang kanilang pagmamahalan ay nagluwal ng isang anak - ang Kawayan. Isang araw, nagpapaanod ang Kawayan sa isang ilog nang matamaan nito ang paa ng Ibong nagpapahinga sa pampang. Sapagkat naniniwala ang Ibong walang maaaring man...

  Ang diyos ng ating mga ninuno Ang dakilang diyos ng ating mga ninuno ay nagtataglay ng iba’t-ibang grupo ng iba’t-ibang lugar sa kapuluan. Ang mga sinaunang diyos at diyosa ay tinatawag na diwata o anito.  Ang diwata ay ang mga sinaunang diyos at diyosa ng mga ninuno at mga sinaunang Pilipino. Ngunit ng sakupin ng mga Kastila ang kapuluaan ay binago ng mga nila ang pananaw ng mga katutubo at mamayan ng sang kapuluan. Ang ibang mga diwata ay tinuring na demonyo, ang ilan ay tinuring na mang-aakit at engkanto. Mula pagiging diyos o diyosa bumaba ang tingin ng mga tao sakanila dulot ng walang humpay na pagduldol ng kaisipang banyaga sa mga tao ng sangkapuluan. Siya ay tinatawag na Bathala ng mga Tagalog, Laon sa mga Bisaya, Kabunian sa mga Ifugao, Lumawig sa mga Bontoc at Kankanay, Kadaklan sa mga Tinguians, Malayari sa mga Zambal, Maykapal sa Kapampangan, Tuluk Lawin sa matandang Sulod ng Panay, Tagbusan sa Manobo, Mababaya sa Bukidnon, Melu sa Bilaan, Minadean sa Tiruray, Mam...

 Ang mga Alamat tungkol sa pinagmulan ng daigdig ay marami.  Maaaring ito ay nagmula sa iba’t-ibang rehiyon ng bansa.  Gayon pa man, ang lahat ng ito ay kabilang sa unang panahon ng kasaysayan ng ating lahi. Noong unang panahon mayroon lamang langit at dagat.  Ang bathala ng langit ay si Kaptan.  Ang bathala ng dagat ay si Magwayen.  May anak si Kaptan.  Ang pangalan ay Lihangin.  May anak si Magwayen.  Ang pangalan ay Lidagat.  Ipinakasal nila ang kanilang mga anak.  Nagkaanak ang mag-asawa ng apat na lalaki.  Ang mga pangalan ay Likalibutan, Ladlaw, Libulan at Lisuga. Nang lumaki ang mga bata hinangad ni Likabutan na maging hari ng sansinukob.  Nahikayat niya si Ladlaw at Libulan na salakayin ang langit.  Pinilit nilang buksan ang pinto ng langit. Galit na galit si Kaptan nang malaman ang ginawa ng tatlo.  Pinaalpasan niya ang mga kulog at ihinampas ito sa magkakapatid.  Naging bilog na parang bola sina Li...

  Mga Diwata ng Pilipinas Ang diwata ay ang mga sinaunang diyos at diyosa ng mga ninuno at mga sinaunang Pilipino. Ngunit ng sakupin ng mga Kastila ang kapuluaan ay binago ng mga nila ang pananaw ng mga katutubo at mamayan ng sang kapuluan. Ang ibang mga diwata ay tinuring na demonyo, ang ilan ay tinuring na mang-aakit at engkanto. Mula pagiging diyos o diyosa bumaba ang tingin ng mga tao sakanila dulot ng walang humpay na pagduldol ng kaisipang banyaga sa mga tao ng sangkapuluan. Sa mitolohiyang Pilipino, ang isang diwata (hango mula sa Sanskrit na devata देवता; [6] encantada sa Kastila) ay isa uri ng diyos o espiritu. Nagkaroon ng mga antas ng kahulugan ang katawagang "diwata" simula noong paglagom nito sa mitolohiya ng pre-kolonyal na mga Pilipino. Tradisyunal na ginagamit ang katawagan sa mga rehiyon ng Kabisayaan, Palawan, at Mindanao, samantalang anito ang ginagamit kapag sinasalarawan ang engkanto sa Luzon. Parehong katawagan ang ginagamit sa Bikol, Marinduque, Romblon...

Kwentong Bayan  Ito ay pagsasalaysay ng mga katutubo sa kanilang paniniwalang lakas ng pisikal na kapaligiran at lakas ng pananampalataya ng lumilimbag sa kanilang buhay at kapalaran. Ang gawaing paniniwala ay kapangyarihang itinuturing na sagrado at totoong nagaganap sa lipunang kanilang ginagalawan.  Ito ay binubuo ng mga salaysay tungkol sa simula at pagkagunaw ng daigdig, ng tao at kanilang kamatayan, ng mga diyos at diyosa, ng mga pisikal na anyo ng lupa at langit at mga katangian ng mga ibon o hayop.  Umiikot ang kuwento sa mga tauhang maaaring tao, hayop, mga anito, mga anito, mga bayani o mga diyos na kinikilala nila.  Nabibilang dito ang mga pabula, mga kuwentong engkantado, panlilinlang, kapilyuhan, katusuhan, katangahan. Marami sa kuwento ay naglalahad ng mga seremonyang may kinalaman sa mga pangangailangan ng mga katutubo, mga saloobing tulad ng paglihing ng pagkakaroon ng anak, pagpapagaling sa maysakit, pagkakasundo ng mga magkaaway na tribo, paglilibin...

  Mitolohiya ng Pilipinas A ng  mitolohiya  ay isang halos magkakabit-kabit na kumpol ng mga tradisyonal na kuwento o mito (Ingles:  myth ), mga kwento na binubuo ng isang partikular na relihiyon o paniniwala.  Karaniwang tinatalakay ng mga kwentong mito ang mga diyos at nagbibigay ng mga paliwanag hinggil sa mga likas na kaganapan.  Halimbawa na ang kung paano nagkaroon ng hangin o mga karagatan.  May kaugnayan ang  mitolohiya  sa  alamat  at  kwentong-bayan . Ang mitolohiya ay tumutukoy sa isang koleksyon ng mito o mga kwento na nagmumula sa partikular na kultura, lipunan, o relihiyon. Karaniwang kasama sa mga mito ang mga nilalang na may kababalaghan, mga diyos, diyosa, bayani, at mga alamat ng mga nilalang. Ang mitolohiya ay naglalaman ng mga kwentong naglalarawan ng pinagmulan ng mundo, natural na mga pangyayari, at mga kaugalian at paniniwala ng isang lipunan. Ang mga mito ay kaakibat ng tradisyon ng iba't ibang sibilisas...